Breytingar á orkusköttum um áramót

Á síðasta starfsdegi sínum fyrir jól samþykkti Alþingi breytingar á orkusköttum, m.a. á sölu á raforku og heitu vatni. Báðir skattar voru fyrst kynntir til sögunnar í árslok 2009 og áttu að verða tímabundnir til þriggja ára. Nú hefur verið samþykkt að 2% skattur á sölu á heitu vatni (smásöluverð) verði varanlegur en að skattur á selda raforku hækki úr 12 aurum á kílóvattstund (kWst) í 12,6 aura. Með þeirri hækkun er í athugasemdum með frumvarpinu vísað til verðlagsbreytinga. Þá á skatturinn á raforku að falla niður í árslok 2015. Sjá nánar í bandormi um ráðstafanir í ríkisfjármálum sem samþykktur var 22. desember (16. og 17. gr. um raforkuskattinn) og í frumvarpinu (sjá m.a. athugasemdir, lið 2.7, varðandi m.a. varanlegan skatt á heitt vatn).

 

Stjórn Samorku ályktar: Tillaga um rammaáætlun óásættanleg

 

Stjórn Samorku samþykkti eftirfarandi ályktun á fundi sínum 3. janúar:

Tillaga um rammaáætlun óásættanleg

Atkvæði verða greidd um tillögu til þingsályktunar um vernd og nýtingu landsvæða (rammaáætlun) mánudaginn 14. janúar nk., skv. starfsáætlun Alþingis. Stjórn Samorku telur fyrirliggjandi tillögu óásættanlega. Tillagan víkur í veigamiklum atriðum frá faglegri niðurstöðu verkefnisstjórnar, sem vera átti grundvöllur sáttar um málaflokkinn. Fjöldi orkukosta sem verkefnisstjórnin raðaði ofarlega út frá sjónarhorni orkunýtingar eru í tillögunni ýmist settir í biðflokk eða verndarflokk. Þar á meðal eru ýmsir hagkvæmustu og best rannsökuðu kostirnir, kostir sem farið hafa í gegnum umhverfismat og eru jafnvel þegar komnir á skipulag í viðkomandi sveitarfélögum.

Ljóst er að engin sátt getur orðið um þessa niðurstöðu, sem varpar fyrir róða áralangri faglegri vinnu verkefnisstjórnar. Samþykkt tillögunnar, óbreyttrar, örfáum mánuðum fyrir þingkosningar mun á engan hátt eyða óvissu að mati Samorku.
 

Ekki fagleg rammaáætlun

Morgunblaðsgrein Gústafs Adolfs Skúlasonar:

Fyrir Alþingi liggur tillaga meirihlutans að rammaáætlun. Því er iðulega haldið fram að hún sé byggð á faglegri vinnu verkefnisstjórnar. Það er afar langsótt túlkun, því segja má að átján orkukostir hafi verið færðir niður í biðflokk eða verndarflokk eftir að verkefnisstjórnin skilaði sinni röðun. Enginn kostur hefur verið færður upp í nýtingarflokk. Oft er sagt að sex orkukostir hafi verið færðir úr nýtingarflokki niður í biðflokk í meðförum stjórnarflokkanna, en sú aðgerð var einfaldlega framhald annarrar þar sem aðrir tólf kostir voru færðir niður. Lítið stendur því í raun eftir af þeirri röðun orkukosta sem verkefnisstjórn um gerð rammaáætlunar skilaði af sér í júlí 2011.

Orkufyrirtækin tilnefndu einn hinna tólf fulltrúa sem sátu í verkefnisstjórninni. Hún vann mikið og faglegt starf, meðal annars á grundvelli ítrekaðra umsagnarferla, og skilaði af sér röðun sextíu og sex orkukosta út frá sjónarhorni nýtingar (tafla 7.2 í skýrslu verkefnisstjórnar). Röðun verkefnisstjórnar er þó auðvitað ekki hafin yfir gagnrýni fremur en önnur mannanna verk. Meðal stjórnenda og lykilstarfsmanna orkufyrirtækja gætti vissulega óánægjuradda með röðun tiltekinna orkukosta sem viðkomandi þekktu vel til. Á vettvangi Samorku varð það hins vegar sameiginleg niðurstaða allra orkufyrirtækjanna að fagna þeirri góðu og faglegu vinnu sem unnin var af verkefnisstjórninni og lýsa yfir von um að alfarið yrði stuðst við hennar niðurstöður. Það er að mati Samorku leiðin til að almenn sátt geti skapast um rammaáætlun.

Ógegnsætt breytingaferli
Í kjölfarið tók við algerlega ógagnsætt ferli á vettvangi tveggja ráðuneyta sumarið 2011 þar sem tólf orkukostir færðust niður listann og var ýmist raðað í biðflokk eða verndarflokk í drögum að tillögu um rammaáætlun, þrátt fyrir að hafa verið raðað ofarlega af verkefnisstjórninni. Enn var svo efnt til umsagnarferlis haustið 2011 en úrvinnslan algerlega ógagnsæ á vettvangi tveggja ráðuneyta og í kjölfarið voru sex orkukostir til viðbótar færðir niður listann, að þessu sinni úr nýtingarflokki í biðflokk. Hér til hliðar má sjá lista yfir þá orkukosti sem tillagan raðar ýmist í biðflokk eða verndarflokk, þótt ætla mætti annað út frá röðun verkefnisstjórnar. Þarna er meðal annars að finna suma mest rannsökuðu og hagkvæmustu orkukostina, sem jafnvel er þegar gert ráð fyrir á aðalskipulagi og mati á umhverfisáhrifum löngu lokið.

Þetta er staðan í dag. Tillagan liggur fyrir, en hún er ekki nema að afar takmörkuðu leyti byggð á faglegri vinnu verkefnisstjórnarinnar. Alþingi ræður því auðvitað hvort hún verður samþykkt óbreytt, en verði það niðurstaðan er algerlega ljóst að engin sátt mun ríkja um niðurstöðuna og hætt við að hún verði eingöngu til afar skamms tíma.

MÁLÞING á vegum Vatns- og fráveitufélags Íslands (VAFRÍ).

Fagaðilar munu kynna tæknilausnir sem hafa verið innleiddar á Íslandi og ræða hvernig rekstur á þessum fyrstu árum hefur gengið. Einnig verða almenn erindi um stöðu lífrænnar hreinsunar á Íslandi, fræðin á bak við lífræna hreinsun, og hver ávinningurinn er. Þingið er haldið á vegum Vatns- og fráveitufélag Íslands (VAFRÍ) í samvinnu við Háskóla Íslands, Orkuveitu Reykjavíkur, Samorku og Umhverfisstofnun.

Nánari dagskrá er að finna í viðhengi og á vefsíðu VAFRÍ http://www.vafri.hi.is/

Allir eru velkomnir!

Vinsamlegast skráið þátttöku í síðasta lagi mánudaginn 5. nóvember á netfangið iris.thorarinsdottir@or.is